I./ Phong cách thiết kế Wabi-Sabi là gì?
Người Nhật nổi tiếng thế giới với sự chính xác tới từng chi tiết. Nếu đến thăm Nhật Bản, bạn sẽ nhận thấy rằng người Nhật đánh giá cao vẻ đẹp tự thân của các đồ vật.
Phong cách Wabi-sabi dựa trên triết lý cổ xưa của Nhật Bản, có thể được hiểu như sau:
- “Wabi” có nghĩa là sự đơn giản, khiêm tốn, mời gọi trái tim rộng mở. Đồng thời tách ra khỏi sự phù phiếm của chủ nghĩa vật chất. Để từ đó, có thể trải nghiệm sự phong phú về mặt tinh thần.
- “Sabi” có nghĩa là “sự in dấu của thời gian”, thể hiện bằng tác động của thời gian lên một đối tượng. Cách vạn vật sinh ra, phát triển, già đi và suy tàn.
Khái niệm Wabi-sabi bắt nguồn từ triết lý truyền thống lâu đời của Nhật Bản. Nó thể hiện tinh thần, lối sống, nghệ thuật và văn hóa của Nhật Bản. Tất cả trong một.
Wabi Sabi tập trung vào việc “tìm lại vẻ đẹp nguyên bản”, khiêm tốn và không tô điểm. Bởi quan điểm thiết kế Wabi Sabi cho rằng “quá hoàn hảo sẽ là không hoàn hảo”.
Triết lý Wabi-sabi cho rằng, mọi sự vật trên đời đều không hoàn hảo. Và chính sự không hoàn hảo đó đã tạo nên vẻ đep một cách tự nhiên, không trùng lặp.
Nói cách khác, Wabi Sabi là nghệ thuật tìm kiếm vẻ đẹp từ sự không hoàn hảo một cách tự nhiên, cũng như chấp nhận chu kỳ phát triển & suy tàn thuận theo tự nhiên.
II./ Nguồn gốc của Wabi-Sabi
Wabi-Sabi không phải là một phong cách thiết kế nội thất cụ thể, mà là một thế giới quan. Nó tập trung vào ý tưởng tìm kiếm vẻ đẹp từ sự không hoàn hảo. Nhấn mạnh việc chấp nhận mọi thứ vốn có, hơn là phấn đấu cho sự hoàn hảo.
Và mặc dù wabi-sabi là một triết lý của Nhật Bản, nhưng nó lại xuất phát từ văn hóa Phật giáo Thiền của Trung Quốc. Thời gian gần nhất là vào thời nhà Tống (960-1279). Nhưng thời gian chính xác là khi nào thì rất khó để xác định.
III./ Đặc điểm của phong cách Wabi Sabi
Phong cách Wabi-Sabi là một ý tưởng, không phải là một thứ hữu hình mà bạn có thể thấy ngay được. Bạn có thể nhìn vào một thiết kế, và cảm thấy nó được lấy cảm hứng từ wabi sabi, nhưng rất khó giải thích vì sao.
Thực tế, bạn có thể tìm thấy vẻ đẹp nguyên bản trong bất cứ thứ gì. Thế nhưng có thể gọi nó là Wabi-Sabi không? Có thể có, hoặc cũng có thể không. Tuy nhiên, có 7 yếu tố được liệt kê dưới đây để xác định. Tất nhiên đây không phải là duy nhất.
IV./ 7 yếu tố nổi bật của nội thất wabi sabi
Để thiết kế phong cách Wabi Sabi, bạn không bắt buộc phải tiết giản mọi thứ. Thay vào đó, hãy cân nhắc tầm quan trọng của nó đối với bạn. Nếu nó có ý nghĩa, hãy lưu giữ. Mục đích của sự đơn giản là tạo cảm giác yên bình.
1./ Giữ mọi thứ đơn giản (Kanso)
Triết lý Wabi-Sabi là tìm kiếm sự đơn giản. Đương nhiên, phong cách trang trí của bạn phải phù hợp với hệ tư tưởng này. Tránh trang trí quá mức. Đồ nội thất chú trọng chức năng, thiết thực và bền. Đặc biệt, đồ nội thất bằng gỗ được khuyến khích.
2./ Bất đối xứng (Funkinsei)
Bất cứ điều gì quá đối xứng sẽ phá vỡ bản chất của wabi sabi. Triết lý của Wabi Sabi là chấp nhận sự không hoàn hảo. Vì vậy nếu nội thất có tất cả các yếu tố trên, nhưng có nhiều tính chất đối xứng, thì nó sẽ không được coi là wabi sabi.
3./ Vẻ đẹp tiềm ẩn (Shibumi)
Làm nổi bật bất cứ thứ gì cũ kỹ là điều phổ biến và cần thiết với thiết kế Wabi Sabi. Vấn đề là chấp nhận những gì cũ kỹ và tìm thấy vẻ đẹp trong đó. Thay vì cố gắng loại bỏ các yếu tố bị “lão hóa” tự nhiên, hãy thử sử dụng chúng.
Ví dụ, trong căn hộ của bạn, lớp sơn bị bong tróc, và thay vì tu sửa nó, hãy học cách chấp nhận sự xuống cấp tự nhiên này. Mặt khác làm cho nó trông nghệ thuật hơn, như là một điểm nhấn độc đáo.
4./ Sự tự nhiên (Shizen)
Wabi-Sabi thể hiện quá trình “già” đi một cách tự nhiên của mọi sự vật. Vì vậy, khi bắt đầu trang bị nội thất, bạn nên lựa chọn những món đồ có thể chịu được thử thách của thời gian.
Wabi sabi nói về sự vô thường, và không có gì là mãi mãi. Vì vậy hãy giữ lại các đồ đạc có in dấu thời gian. Nên nếu bạn đang thiết kế theo phong cách Wabi Sabi, hãy tránh những đồ vật sáng bóng. Thay vào đó hãy tìm những món đồ trang trí hữu cơ.
5./ Tinh tế & Sâu sắc (Yugen)
Những gì không thể hiển hiện bằng từ ngữ, hoặc cảm nhận được bằng giác quan, thì đó chính là Yugen. Nói cách khác, Yugen không chỉ là vẻ đẹp bề ngoài (hoặc đó chỉ là một phần nhỏ). Vẻ đẹp nằm ở sâu thẳm bên trong. Thậm chí phải tưởng tượng mới thấy hết được.
Sự tinh tế được thể hiện trong đồ nội thất như vách ngăn mờ hoặc rèm cửa. Một chút bí ẩn bằng cách giấu hờ hững, mà không chặn chúng khỏi tầm mắt.
6./ Sự tĩnh lặng (Seijaku)
Đó là một trạng thái tâm trí của thể chất hoặc hoạt động tinh thần. Để đạt được điều này, cần loại bỏ tất cả những thứ lộn xộn không cần thiết, hoặc dùng đồ nội thất tối giản. Cố gắng tạo không gian mở và hòa mình vào đó và đón nhận chúng.
“Khi bạn cảm thấy áp lực trong công việc, bạn có thể bước ra ngoài, đi dạo & và nghỉ ngơi”. Phong cách Wabi Sabi đề cao sự tĩnh lặng, nhằm giúp tâm trí có một tư duy sáng suốt hơn.
7./ Sự tự do – Datsuzoku
“Khi bạn chấp nhận sự không hoàn hảo của thiên nhiên và cuộc sống, bạn cũng sẽ mở lòng đón nhận những điều chưa biết và khác thường”. Khi bạn áp dụng nguyên tắc này vào cuộc sống của mình, bạn sẽ giải phóng bản thân khỏi áp lực của các quy tắc, giới hạn và tiêu chuẩn của xã hội. Đó chính là ý nghĩa của Datsuzoku.
Vì đề cao sự tự do, Datsuzoku cho phép vô số ý tưởng trong thiết kế nội thất. Ví dụ: sử dụng những chiếc bình có vết nứt, bể…để minh chứng cho thời gian chúng đã tồn tại.
V./ Phong cách wabi sabi hiện đại
Trong kiến trúc hiện đại, các nhà thiết kế luôn gắn Wabi-Sabi với chủ nghĩa tối giản. Nói cách khác, Wabi Sabi tập trung vào việc “trở lại những gì nguyên bản”. khiêm tốn, không tô điểm. Giữ đồ đạc ở mức tối thiểu, mục đích mang lại một tinh thần thư thái, và bình yên.
Hoàn hảo – Không hoàn hảo. Hai từ tương phản nhưng lại diễn tả chính xác về khái niệm Wabi-Sabi.
VI./ Áp dụng phong cách Wabi-Sabi cho nhà ở, căn hộ
Đây không phải là một “hướng dẫn” về thiết kế wabi sabi, nhưng nếu bạn đang tìm cách để kết hợp cho căn hộ, thì 4 yếu tố sau sẽ rất hữu ích:
Mộc mạc tự nhiên: phong cách wabi-sabi Nhật Bản nhấn mạnh đặc tính mộc, giản dị. Trang trí thủ công, vật liệu thô và màu sắc tự nhiên độc đáo. Những bề mặt tường gồ ghề được chào đón hơn trong thiết kế wabi sabi, thay vì bức tường có bề mặt nhẵn. Tường bê tông sẽ cho một cái nhìn hiện đại hơn. Với chất liệu vải, hãy chọn vải bông, vải lanh hoặc len.
DIY: áp dụng nghệ thuật cổ xưa của kintsugi. Nếu bạn muốn có phong cách wabi-sabi, bạn có thể tự làm bất cứ món đồ nào có thể có xung quanh bạn. Ví dụ tận dụng gốc cây để làm ghế đẩu. Bạn thậm, chí có thể lấy một tấm ván cũ để làm một chiếc ghế băng dài.
Màu sắc: thiết kế nội thất nên được thực hiện với màu sắc trung tính và hài hòa. Phong cách wabi-sabi là một phong cách trang trí tự nhiên, tính cách điềm tĩnh. Sử dụng tông màu ấm, màu be, cho phòng kiểu Nhật và tông màu xám hoặc tối cho phòng khách.
``Nhà của bạn phải là nơi mà bạn cảm thấy ngay như ở nhà mỗi khi bước vào. Đó mới là giá trị để bạn để tận hưởng cuộc sống. Mỗi người là duy nhất, và điều đó thách thức tôi đưa ra giải pháp phù hợp với từng khách hàng”
— Tuan Eke
Founder